Meikyo, de geslepen spiegel

Auteur: Frans Baggen

De Kata Meikyo geldt als de mystieke kata. De betekenis van het woord Meikyo is “de geslepen spiegel”. De spiegel neemt in de Japanse volksreligie, het Shinto, een belangrijke plaats in en is een van de meest gebruikte symbolen in het Shinto. Er worden daar verschillende uitleggingen aan gegeven. In de Jinno Shotoki (1339) van Chikafusa Kitabatake staat dat:

“De spiegel niets verbergt. Het straalt zonder een op zichzelf gerichte aandacht. Alle goeds en slechts wordt feilloos weergegeven. De spiegel is de bron van eerlijkheid, omdat het de deugd kent te reageren al naar gelang de vorm van de objecten. Het drukt de rechtvaardigheid en onpartijdigheid van de goddelijke wil uit.”

“Meikyo”

De plaats die de spiegel in de mythologie inneemt is ietwat mysterieus. In de Shinto scheppingsmythologie is de Kami van het Centrum van de Hemel de eerste die verschijnt. Daarna ontstaan de Kami van geboorte en groei. Zij brengen de uiteindelijke scheppers Isanami en Isanagi voort. Deze schiepen behalve de eilanden van Japan ook de Kami van Aarde, Zon en Maan.

De Kami van de zon was Amaterasu, de Kami van de hoogvlakten des hemels. Haar broer Susano was verantwoordelijk voor de aarde. De maangodin beheerste het rijk der duisternis. Over haar wordt maar weinig verteld. De Aarde-Kami gedroeg zich echter zo schandelijk dat de zonnegodin zich van haar broer distantieerde en zich terug trok in een hemelse grot, waardoor de duisternis over de aarde viel. Om haar terug te lokken en haar geest te vangen, werd er een spiegel voor de ingang van de grot gehangen.

De afstammelingen van de zonnegodin waaruit later de eerste keizer van Japan en alle andere Japanners voortgekomen zouden zijn, kregen van haar de instructie haar ‘Geest’ voortaan in de spiegel te eren en te aanbidden. Het is, samen met een zwaard en een kralenketting, één van de drie heilige attributen die gelden als symbool van de macht van de Japanse keizer.

In vroeger tijden was de spiegel dusdanig heilig dat het niet als dagelijks gebruiksvoorwerp werd gebruikt. De spiegel is tot op de dag van vandaar een zeer heilig voorwerp voor de Japanner. In schrijnen en tempels bevindt het zich dan ook in het heiligste gedeelte. Het wordt als dusdanig heilig beschouwd, dat het wordt geplaatst in een afgesloten ruimte, waar het aan het zicht van gelovigen en priesters onttrokken blijft. Maar het komt ook wel voor als ornament voor de deuren van het heilige der heilige van tempels, voor het binnenste, afgesloten gedeelte.

Een spiegel weerkaatst alles zoals het is. Een spiegel weerkaatst het licht van de Geest, de hoogvlakten, de hemels, de zonnegodin. Het symboliseert de smetteloze geest van de Kami, maar in symbolische zin is het ook de heilige verpersoonlijking van de toewijding van de gelovige aan de Kami. Kijkend naar wat voor hem/haar het allerheiligste is, ziet hij/zij dus feitelijk zichzelf.

In de kata Meikyo haal je eerst de energie van het universum naar je toe. Daar ga je mee aan het werk en tijdens dit werk spiegel je jezelf aan jezelf, ga je de confrontatie aan met jezelf, doe je kennis op over jezelf, om uiteindelijk met ‘de geheime driehoekssprong’ uit je eigen systeem te breken.

“When we look into a mirror we think the image that confronts us is accurate. But move a millimetre and the image changes. We are actually looking at a never-ending range of reflections. But sometimes a writer has to smash the mirror – for it is on the other side of that mirror that the truth stares at us.”
Harold Pinter, winnaar Nobelprijs voor de literatuur

Bron: Shinto: The Kami Way – Sokyo Ono